گوهر اخلاص
پـیامبر خدا (ص )فرمودند:« جبرئیل از جانب خداى عزوجل خبر داد که اخلاص سرى از اسرار من است و من آن را به دل بندگانى که دوستشان دارم , مى سپارم .»
از «اخلاص» می توان به عنوان یک گوهر کمیاب و نفیس یاد کرد . در بازار عمل نیز خداوند مشتری عملهای خالص و نیتهای پاک و بی شائبه است . هم در اساس دینداری باید مخلص بود (مخلصین له الدین) و هم در انجام برنامه های دینی و وظایف عبادی باید گوهر اخلاص را داشت و از آن حفاظت کرد. انسانهای وارسته روح بلندی دارند و جز برای رضای حق کار نمی کنند و نظر مردم و تشویق آنها در کارشان چندان تأثیری ندارد و جز انگیزه خلوص چیز دیگری آنان را به انجام کارهای نیک وانمی دارد . آنچه بر درخت عمل انسان میوه اخلاص می رویاند، عقیده به آخرت و پاداش الهی است . انفاق کردن و آلوده نساختن آن به منت آموزه ای از قرآن کریم است و از کسانی ستایش می کند که اموال خود را در راه خدا انفاق می کنند و با منت نهادن و به رخ کشیدن موجب آزار دریافت کننده این انفاق نمی شوند.
یک جلوه اخلاص در پرستش و عبادت است . مخلصان در عبادت از تظاهر و ریا و مردم فریبی به دورند . ریا همچون موریانه ای اعمال صالح و عبادات را می خورد و چیزی از آنها باقی نمی گذارد .در روایات از ریا به عنوان«شرک خفی» یاد شده است . خداوند هم کارهایی را که برای او نباشد را نمی پذیرد و قبول طاعات در سایه خلوص انگیزه ها و نیت های یک دست و خدایی است .آنچه که از خود عبادت و عمل دشوارتر و سخت تر است تصفیه عمل از هرگونه شائبه غیرالهی و ریاکاری است .در قیامت این سؤال از سوی حضرت حق از بندگان خواهد شد که:«من تو را بودم ، تو که را بودی؟» و این سؤال از همان خلوص در عبادت و اطاعت است.ـ امـام عـلـى (ع ) می فرمایند:«خوشا آن که عمل و علمش , دوستى و دشمنى اش , انجام دادن و رهاکردنش,سخن و سکوتش و کردار و گفتارش فقط براى خدا باشد.خوشا آن که عبادت و دعایش را براى خدا خالص گرداند و آنچه مى بیند دلش را به خود مشغول نسازد و آنچه مى شنود او را از یادخدا غافل نکند وبه سبب آنچه به دیگران داده شده سینه اش را غم و اندوه گیرد.»
به تعبیر روایات ردپای ریا ظریف تر از اثر پای مورچه بر سنگی سخت در شبی تاریک است . اینجاست که باید دانست که اخلاص گوهری کمیاب و نفیس است . شیطان بر همه مسلط می شود مگر بر بندگان مخلص خداوند«الا عبادَکَ مِنهُمُ المُخلصین».جبرئیل در پاسخ به سؤال پیامبر از اخلاص چنین گفت:« مخلص کسى است که از مردم هیچ نخواهد تا خود بدان دست یابد و هرگاه بدان دست یافت خشنود شود و هرگاه چیزى از آن نزدش باقى ماند بـه دیـگـران بخشد , زیرا کسى که از مخلوق چیزى نخواهد به عبودیت براى خداى عز و جل اقرار کـرده اسـت و چون به نیاز خود رسید و خشنود گشت از خدا خشنود شده است و خداى تبارک و تـعـالـى از او خـشنود است و هرگاه آنچه برایش باقى مانده براى خداى عزوجل ببخشد به مرتبه اعتماد به پروردگارش رسیده است.»
در روایت معروف نیز وقتی امام صادق(ع)به شاگردانش می فرماید:«علم و معرفت حقیقی آموختنی نیست، بلکه یک نوع نور و روشنایی است که از جانب خداوند بر باطن انسان خالص می تابد و قلب را روشن می سازد، در ادامه اش می فرماید: راه تحصیل چنین علمى، وصول به حقیقت عبودیت و بندگی است، «إن أردت العلم فاطلب فی نفسک أوّلاً حقیقة العبودیّة» قطعاً انسان بدون اخلاص در عمل به حقیقت عبودیت دست پیدا نمی کند .»
پس بیاییم پاسدار گوهر اخلاص باشیم و عرضه کننده عمل خالص در بازار آخرت گردیم ،چرا که آنجا جز عمل خالص نمی خرند و اعمال آلوده به ریا به پشیزی نمی ارزند