فصل سکوت

تعلیم و تعلم از شئون الهی است و از موهبتهایی است که خداوند به پیامبران و اولیای پاک خویش ارزانی نموده است تا مسیر هدایت را به انسان نشان دهند و او را در مسیر رسیدن به کمال رهنمون گردند .
خداوند از جهت معرفت و دانش در اوج همه مراتب و مقامات قرار دارد و رب العالمین«تربیت کننده همه عالم» نامیده شده است و در قرآن کریم خود را به عنوان نخستین معلم عالم وجود معرفی نموده است و ارزش نعمت علم و دانش را در اولین سوره‏اى که بر پیامبر خاتمش پیامبر (ص) فرو مى‏فرستد بازگو مى‏ کند و همین تعلیم را به پیامبر (ص) نیز نسبت می‌دهد.  
بعد از پیامبران؛ انسان وارث این گوهر و و گنج گرانقدر (دانش) شد و به تعلیم و پرورش همنوعان خود بر مبنای ارزش‌های الهی پرداخت و با نام معلم شایسته تقدیر گردید.
معلم به عنوان گنجینه ای ارزشمند در هر جامعه، نقشی بسیارحساس و مهم ایفا می نماید و گرانقدرترین امانت جامعه بدست او سپرده می شود .

سعادت و نیکبختی انسان در  گرو تعلیم و تربیت شایسته معلم است که باعث پیشرفت مادى و معنوى انسان نیز می گردد
در آموزه های دینی ، از مقام بلند و عظمت والای معلم بـا تـعابیر زیبایى تمجید شده است ، امام صادق (ع ) مى فرماید:«مـَنْ تـَعـَلَّمَ لِلّهِ عـَزَّوَجـَلَّ وَ عـَمـِلَ لِلّهِ وَ عـَلَّمَ لِلّهِ، دُعـِىَ فـى مـَلَکـُوتِ السَّمـواتـِ عَظیماً؛کـسـى کـه بـراى خـداى بـزرگ بـیـامـوزد و بـراى او عمل کند و براى او آموزش دهد، در ملکوت آسمانها، بزرگ خوانده مى شود.» 
برخى از دلایل این عظمت و بزرگى عبارتند از:

الف ـ برترى بر فرشتگان : قرآن مجید، راز برترى آدم بر فرشتگان را مقام علمى او مـى دانـد و می فرماید که چون آدم (اسماء) را از خدا تعلیم گرفت ، لیاقت جانشینى خـدا در زمـیـن را یـافـت و فـرشـتـگان بر او سجده کردند. خداوند براى اثبات برترى آدم بر فرشتگان به او مى گوید:«یا ادَمُ اَنْبِئْهُمْ بِاَسْمائِهِمْ؛ اى آدم ! فرشتگان را از اسامى آنها آگاه ساز.» 
ب ـ برترى بر پرستشگران: امام باقر(ع ) مى‌فرماید:«عالِمٌ یُنْتَفَعُ بِعِلْمِهِ اَفْضَلُ مِنْ عِبادَةِ سَبْعینَ اَلْفَ عابِدٍ؛عالمى که از دانشش سودجویند، [چنین دانشى ] برتر از عبادت هفتادهزار پرستشگر و عابداست .» 
و راز این برترى آن است که عابد، با پرستش و نیایش ، تنها خود را به خدا نزدیک مى سـازد ولى عـالم بـا انـتشار دانش خویش ، کسان بى شمارى را به سوى خدا هدایت مى کند.
ج ـ ایمان حقیقى : امام صادق (ع ) فرمود: از جمله سفارشهاى پیامبر(ص ) به امیرمؤمنان (ع ) این بود:«یـا عـَلىُّ ثـَلاثٌ مِنْ حَقائِقِ الاْ یمانِ؛ اَلاِْنْفاقُ مِنَ الاِْقْتارِ وَ اِنْصافُ النّاسِ مِنْ نَفْسِکَ وَ بَذْلُ الْعِلْمِ لِلْمُتَعَلِّمِ؛اى على ! سه چیز از حقیقت ایمان است : 1 ـ بخشیدن ، هنگام تنگدستى ، 2 ـ انصاف داشتن با مردم ، 3 ـ انتقال دانش به دانشجو.».
د ـ احـیـاگـرى معلم واقعى ، با جان و روح انسانها سر و کار دارد، روح انسانها را با آب حیات دانش سیراب کرده به آن ، طراوت و زندگى مى بخشند.